Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου

Η συγγραφέας Αργυρώ Μουντάκη μιλά για τα δικά της ξεχωριστά βιβλία 

Όταν ξαναπιάνεις στα χέρια σου έπειτα από είκοσι πέντε χρόνια ένα βιβλίο που αγάπησες πολύ, η αμηχανία πρωταγωνιστεί: Τι ήταν αυτό που ως παιδί σε συγκίνησε; Ποια η κριτική σου ματιά του τότε; Συμφωνείς με τον ίδιο σου τον εαυτό, καθώς ο χρόνος, οι πολλαπλές και διαφορετικές αναγνώσεις αλλά και οι σπουδές έχουν αλλάξει σίγουρα τον τρόπο σκέψης σου;

Με αυτή την αμηχανία ξαναέπιασα στα χέρια μου το αγαπημένο μου από τα παιδικά χρόνια «Σπίτι για πέντε» της κυρίας Λότης Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου. Η συγκίνηση, που έφτανε στο σημείο να δακρύζω, το χαμόγελο από το πηγαίο χιούμορ της συγγραφέως και η «μονορούφι» ανάγνωση του βιβλίου έδιωξαν κάθε μορφής αμηχανία. Και θυμήθηκα έναν έναν τους λόγους που τόσα χρόνια είχε αυτό το βιβλίο μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου, αλλά ανακάλυψα κι άλλους με μι

α πλέον πιο έμπειρη κι επιστημονική ματιά.

Το βιβλίο πραγματεύεται την συγκατοίκηση και προσπάθεια συμβίωσης και ένωσης των δυο μονογενεϊκών οικογενειών, που μετά το γάμο των γονιών γίνονται μία αρτιμελής νέα οικογένεια με μητέρα, πατέρα και τα δύο παιδιά από τους πρώτους τους γάμους, ενώ την οικογένεια συμπληρώνει στην πορεία κι ένα τρίτο παιδί από τον κοινό τους γάμο.

Δεν μπορεί παρά να παραδεχτεί κανείς, ότι 26 χρόνια πριν, σπάνια συναντούσαμε αυτή τη νέα δομή οικογένειας. Η συγγραφέας δεν πρωτοπορεί μόνο άλλα και καινοτομεί καθώς πραγματεύεται το θέμα μοναδικά: Η νεοτοπική μεταγαμήλια εγκατάσταση σε καινούρια κατοικία, ιδανική για να θέσει τις προϋποθέσεις ισότητας ανάμεσα στις δύο προγενέστερες οικογένειες, είναι η βάση για την καλή αρχή της νέας οικογένειας.


Με τη χρήση πρωτοπρόσωπου αφηγητή, που εναλλάσσεται ανά κεφάλαιο, μιλώντας σε γραπτό ή προφορικό καταγεγραμμένο λόγο, η συγγραφέας καταφέρνει να αποδώσει άριστα την ψυχοσύνθεση των τεσσάρων μελών της οικογένειας, που βιώνουν ο κάθε ένας διαφορετικά τη νέα τάξη πραγμάτων στην καθημερινή οικογενειακή ζωή. Τα παιδιά πρωταγωνιστές αλλά και φορείς καθημερινών τριβών διαχειρίζονται, με τη βοήθεια των γονιών κάθε ένα διαφορετικά, όπως πρέπει ως διαφορετικές προσωπικότητες και ηλικίες, την αλλαγή στη ζωή τους. Η αλλαγή, ως πρέπει από έναν πρωτοπόρο και εμπνευσμένο νου, παρουσιάζεται όχι σαν πρόβλημα, εμπόδιο, ή δυσάρεστη κατάσταση αλλά ως μία πρόκληση για νέες υγιείς σχέσεις και δημιουργικές ασχολίες.

Η Άννα, που γίνεται Μάνα, η Κοκκινοσκουφίτσα που γίνεται Κοκκινομαγουλίτσα, ο κήπος τύπου αγγλικού, που γίνεται τύπου ζούγκλας αφρικανικής και καταλήγει τύπου γερμανικού, καθώς και η προώθηση της φιλαναγνωσίας μέσα από ήρωες που αγαπούν τα βιβλία και είναι βιβλιοφάγοι,  είναι μόνο λίγες από τις ευφυείς πινελιές του βιβλίου.

Η αλληλεγγύη των παιδιών μα και των μεγάλων μέσα από πράξεις και στάσεις ζωής των ηρώων, τώρα που η λέξη αυτή παύει να είναι απλώς μια αφηρημένη έννοια αλλά αναδεικνύεται σε στάση ανάγκης για την επιβίωση και ανόρθωση του συνανθρώπου μας, κάνουν το βιβλίο πιο επίκαιρο από ποτέ. Επίκαιρο μα και μπροστά από την εποχή του, με μηνύματα ισότητας των δύο φιλών σε θέματα που ακόμη και σήμερα φαίνονται πρωτοπόρα, όπως το παιδί που παίρνει το επίθετο της μητέρας, με την γενναιόδωρη πρωτοβουλία μάλιστα του ίδιου του πατέρα.

Η άρνηση, ο θυμός, η διαπραγμάτευση και η αποδοχή, στάδια από τη θεωρία της Elisabeth Kübler-Ross, βιώνονται στο βιβλίο από τον έφηβο ήρωα ολοκληρωτικά και εν τέλει τον οδηγούν στην ισορροπία της ζωής. Κι αυτό επιτυγχάνεται έμμεσα, συναισθήματα που δεν ονομάζονται, αλλά περιγράφονται, δεν τονίζονται αλλά ζωγραφίζονται, δεν φωτίζονται αλλά βιώνονται. Το βιβλίο, όπως ταιριάζει στο συνολικό έργο της συγγραφέως δεν πραγματεύεται μία έννοια, μία ιδέα, δεν είναι μονομερώς γραμμένο, δεν επιδιώκει μόνο την αφομοίωση και αποδοχή από την κοινωνία της νέας μορφής οικογένειας. Πολύπλευρα και ολιστικά, δίχως ίχνος διδακτισμού, παρατηρεί τη ζωή της οικογένειας και με επιτυχία την φέρνει ένα βήμα πιο πέρα, στην αρμονική συνοδοιπόρευση των μελών της, δίνοντας όμως συνάμα πολλαπλά ηθικά και κοινωνικά μηνύματα.

Το βιβλίο εκδόθηκε πριν 26 χρόνια, κι όμως σχεδόν τίποτα δεν μπορεί να υποψιάσει τον νεαρό αναγνώστη για την ηλικία του. Η διαχρονικότητά του, μα κι η ευαισθησία του ερμηνεύουν λοιπόν σε αυτή τη νέα ανάγνωση του το πόσο βαθιά ριζωμένο είναι στην καρδιά μου!

(Το κείμενο δημοσιεύτηκε για πρώτηφορά στον Μαγικό κόσμο του παιδικού βιβλίου, www.kosvoice.gr .)


Το Παιδικό-Εφηβικό βιβλίο και παιδί προτείνει το τελευταίο βιβλίο της κ. Αργυρώς Μουντάκη "Το στοιχειωμένο σπίτι", μία συναρπαστική αστυνομική ιστορία με σκοπό την ανακάλυψη του μεγάλου μυστηρίου.

Ο Παναγιώτης, ένας πολυμαθής νεαρός και εκκολαπτόμενος αρχαιολόγος, μετακομίζει με τους γονείς του στον Βόλο και εγγράφεται στην πρώτη γυμνασίου. Στο σχολείο θα γνωρίσει δύο κολλητές φίλες, τη Μέλισσα και την Έρση. Σιγά σιγά ο Παναγιώτης θα ενσωματωθεί στην παρέα των συμμαθητών του και έξω από το σχολείο. Στη συντροφιά τους, εκτός από τα δύο κορίτσια, είναι και η Αλκμήνη, ο Ηλίας, ο Χρήστος, ο Νίκος και ο μικρός Παύλος.
Η παρέα μπλέκεται σε μία ιστορία μυστηρίου με αφορμή το "στοιχειωμένο" -κατά τα λεγόμενα- σπίτι της γειτονιάς, όπου τα παιδιά συχνάζουν καθημερινά, παίζοντας στην αυλή του. Σε ποιους ανήκε αυτό το σπίτι και για πόσα χρόνια παραμένει κλειστό; Τι συμβολίζουν οι κωδικοί στο άλμπουμ και τι ξεκλειδώνει το μεγάλο σκουριασμένο κλειδί; Είναι στ' αλήθεια στοιχειωμένο το σπίτι;
Μια περιπέτεια μυστηρίου για παιδιά, με αναφορές στα σημαντικότερα ιστορικά σημεία και στους χώρους πολιτισμού της πόλης του Βόλου.